Amazon kendisini, müşterilerine dünyadaki en geniş ürün yelpazesini sunmaya ve muhteşem bir müşteri deneyimi yaşatmaya adamıştır. Amazon, markaların veya diğer hak sahiplerinin fikrî mülkiyet haklarını ihlal eden liste kayıtlarına izin vermez.
Bu sayfada, fikrî mülkiyet hakları ve Amazon'da satış yaparken ortaya çıkabilecek fikrî mülkiyet ile ilgili genel sorulara dair bilgiler verilmiştir. Bu bilgiler, yasal tavsiye niteliği taşımaz. Kendinizin veya başkalarının fikrî mülkiyet haklarıyla ilgili sorularınız için bir avukata danışmalısınız.
Telif hakkı; videolar, filmler, şarkılar, kitaplar, müzikaller, video oyunları, tablolar, teknoloji kullanılarak üretilen eserler (örneğin, bilgisayar programları) gibi özgün eserleri korur. Genel olarak telif hakkı yasasıyla amaçlanan, kamu yararına özgün eserler oluşturulmasını teşvik etmektir. Özgün eserlerin telif hakkı koruması kapsamına girebilmesi için bir eser sahibi tarafından oluşturulmuş ve bir miktar yaratıcılık içeriyor olması gerekir. Özgün bir eserin eser sahibi sizseniz eserin telif hakkına genellikle siz sahip olursunuz.
Koruma; genellikle bir eser oluşturulduğu anda, bir tescil, sertifikasyon veya başka bir resmi işleme gerek kalmadan ortaya çıkar.
Türkiye telif hakkı yasasına göre; orijinal eserlerin izinsiz kopyalanması, kullanılması ve Türkiye dışından izinsiz ürün ithalatı yasaktır.
Özgün bir eserin telif hakkı sahibi, genellikle söz konusu eseri oluşturan kişidir. Ürününüzün bir fotoğrafını çekerseniz çektiğiniz fotoğraf için genellikle telif hakkı korumasına sahip olursunuz ve bu fotoğrafı, ilgili ürünü satmak için ürün detay sayfanızda kullanabilirsiniz. Ancak başkasının web sitesinde bir fotoğraf bulursanız bu fotoğrafı diğer kişinin izni olmadan bir ürün detay sayfasına yüklememelisiniz.
Örnek: Pinzon markasının sahibi, aşağıda gösterilen çarşafların fotoğraflarını çekmiş ve çarşaf görsellerinin telif hakkı sahibi olmuştur. Bir satıcı başka bir ürün detay sayfasında kendi ürününü satmak için bu görselleri kopyalayacak olursa söz konusu satıcı, hak sahibinin çarşaf görsellerine yönelik telif hakkını ihlal etmiş olur.
Telif hakkı temel prensipleri hakkında daha fazla bilgi ve SSS için Telif Hakları Genel Müdürlüğü/WIPO/ web sitelerine bakın.
Sattığınız ürünlerin herhangi bir telif hakkını ihlal etmediğinden emin olmak önemlidir. Aksi takdirde, satış yetkinizi kaybedip olası hukuki sonuçlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Telif hakkı sahibinden izin aldıysanız veya kullanımınız tükenme ilkesiyle korunuyorsa, başkasına ait, telif hakkıyla korunan bir eseri Amazon'da satabilirsiniz. Tükenme ilkesine göre, yasal olarak satın alınan orijinal bir fiziksel ürün (kitap veya CD vb.) telif hakkı sahibinin izni olmadan genellikle yeniden satılabilir. Ancak Türkiye'de bu ilke, yalnızca söz konusu somut ürünün ilk önce Türkiye'de satılmış veya telif hakkı sahibinin dağıtım haklarını kullanmasıyla daha önceden bu ülkede dağıtılmış olması durumunda geçerlidir.
Bununla birlikte, yukarıda belirtilen tükenme ilkesini kullansanız bile (i) süreli olmayan yayınlar (ör. kitaplar), (ii) sinematografik eserler ve müzik eserleri (ör. müzik CD'leri, DVD'ler, VCD'ler ve Blu-ray DVD'ler) ve (iii) bilgisayar oyunları, bilgisayar programları ve veri tabanları için bandrol gerekliliklerinin yine de geçerli olacağını unutmamanız gerekir. Türk yasalarına göre, bandrol gerekliliklerini ihlal eden veya bandrolü olmayan bir fikir ya da sanat eserini satma, satılmasını teklif etme eylemlerinin yanı sıra, bu tür eserleri dağıtmak için çoğaltan veya ticari amaçlar doğrultusunda satın alan ya da elde eden kişiler yaptırımlara (ör. hapis ve adli para cezası) tabi olabilir. Bu nedenle, yukarıda bahsedilen ürünlerin bandrollü olarak satıldığından her zaman emin olmalısınız. Aksi takdirde, bandrol gerekliliğine uymadığınız için yaptırımlara tabi olabilirsiniz.
Endüstriyel tasarımlar, yeni ve ayırt edilebilir olmaları koşuluyla Türkiye yasalarıyla korunur. Bu nedenle, herhangi bir ürün tasarımının da koruma kapsamında olabileceğini ve dolayısıyla serbestçe kopyalanamayabileceğini unutmayın.
Eserler aynı zamanda hem telif hakkı hem de tasarım hakkı kapsamında korunabilir.
Ticari marka; bir şirketin, ürünlerini veya hizmetlerini tanımlamak ve bunları diğer şirketlerin ürünlerinden ve hizmetlerinden ayırmak için kullandığı bir sözcük, sembol ya da tasarım veya bunların bir kombinasyonudur (marka adı ya da logo gibi). Diğer bir ifadeyle; ticari marka, ürün veya hizmetlerin kaynağına ilişkin bir göstergedir. Genel olarak ticari marka yasaları, ürünlerin veya hizmetlerin kaynağı konusunda müşterideki kafa karışıklığını önleme amacı güder.
Ticari marka sahibi, genellikle ticari markasını belirli bir ülkeye özgü ticari marka ofislerine [ör. Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT)] tescil ettirerek korur. Türkiye'de ticari marka koruması tescil yoluyla elde edilir. Ticari marka koruması, doğası gereği bölgeseldir, yani ticari markalar için korumanın coğrafi kapsamı sınırlıdır ve tescil yerine bağlıdır. Ulusal ticari markalar, ticari marka sahibini Türkiye'nin dışında koruma altına almaz.
Ticari marka yasası genel olarak, özellikle müşterilerin bu tür ürün veya hizmetleri kimin sağladığına, desteklediğine ya da bunların kime bağlı olduğuna dair kafa karışıklığı yaşama potansiyeli olması durumunda, ürün ve hizmet satıcılarını, ticari markalarının yetkisi olmayan üçüncü taraflarca kötüye kullanılmasına karşı korur.
Bir ticari marka sahibi, (a) marka sahibinin kendi markasında tescil ettirdikleriyle aynı ürün veya hizmetler için, (b) müşterilerin kafa karışıklığı yaşama ihtimali varsa (kullanılan marka aynı değil, yalnızca benziyor olsa bile) tescil edilen markadakilere benzeyen ürün ya da hizmetler için veya (c) marka 'deTürkiye'de bir itibara sahipse ve aynı ya da benzer bir markayı gerekçesiz olarak kullanmak markanın haksız üstünlük sağlıyorsa veya markanın ayırt edici niteliğinin ya da itibarının zarar görmesine yol açıyorsa belirli bir markayı başkalarının kullanmasını engelleyebilir.
Ticari markalar genellikle Amazon'un ürün detay sayfalarında listelenen ürün ve marka adları şeklinde görüntülenir. Örneğin, "Pinzon" ticari markası, aşağıda gösterilen ürün detay sayfasının marka adı bölümünde görünüyor. "Pinzon" ticari markası, ürün detay sayfasının ürün adı bölümünde de ("Pinzon Flannel Sheet Set - King, Sage") bulunuyor.
Türk Patent ve Marka Kurumu, ticari markalar hakkında daha fazla bilgi edinmek için kaynaklar sunmaktadır.
Bir ticari markanın sahibi olmamanız, hak sahibinin ürününü satamayacağınız anlamına gelmez. Ürün orijinalse ve paralel ithalat ürünü değilse ticari markayı o ürünü pazarlamak için kullanabilirsiniz.
Örnek: Orijinal bir Pinzon çarşaf takımı satıyorsanız ve ürünü Pinzon çarşaf takımı olarak tanıtıyorsanız Pinzon ticari markasını ihlal etmiş olmazsınız.
Ancak, malların daha fazla ticarileştirilmesi aleyhinde haklı gerekçeler varsa, özellikle ürünlerin durumunun piyasaya sürüldükten sonra değiştiği veya bozulduğu durumlarda, hak sahibinin markanın kullanımını yasaklayabileceğini unutmayın.
Bir ticari markanın diğer izinsiz kullanım şekillerinin çoğu ihlal teşkil eder. Ticari markayı kullanımınızın başkasının ticari markasını ihlal edip etmediğinden emin değilseniz ürünü Amazon'da listelemeden önce bir avukata danışmalısınız.
Bir satıcı başkasının ticari markasını genellikle şu durumlarda kullanabilir:
Ürünlerin "Kindle'a benzer" veya "Find ile eşdeğer" olduğunu belirten ifadeler gibi "benzerlik" iddiaları, pazaryerine ve koşullara bağlı olarak ticari marka yasasını ihlal edebilir. Bu tür karşılaştırmalar yapmadan önce hukuk danışmanınıza başvurun.
Ürün başlığınızda, ürününüzün farklı bir markanın ürünleriyle uyumlu olduğu bilgisine yer vermek istiyorsanız Amazon Marka Adı Politikası'nı da göz önünde bulundurarak ürün başlığınızı aşağıdaki gibi oluşturun. Ürün başlığınızda bu biçimi uygulamazsanız liste kaydınız olası ticari marka ihlali nedeniyle kaldırılabilir.
Markalı uyumlu ürünler için başlık biçimi
[Ürününüzün Marka Adı] + [Ürün Adı] + (varsa diğer ürün başlığı öğeleri), [Ana Ürünün Markası] + [Ana Ürün Adı] + "için"/"ile uyumlu"/"için tasarlanmış"
Örnekler:
Markasız uyumlu ürünler için başlık biçimi
[Markasız] + [Ürün Adı] + (varsa diğer ürün başlığı öğeleri), [Ana Ürünün Markası] + [Ana Ürün Adı] + "için"/"ile uyumlu"/"için tasarlanmış"
Örnek:
Markasız Yedek Filtre, AmazonBasics A3 Su Filtresi için
Sattığınız ürünlerin ve liste kaydınızın içeriğinin bir ticari markayı ihlal etmediğinden emin olmak önemlidir. Aksi takdirde, satış yetkinizi kaybedip olası hukuki sonuçlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Amazon'da ürün satmaya karar verdiğinizde kendinize şu soruları sorun:
Liste kaydı başlığı | Marka | Liste kaydının durumu |
---|---|---|
AmazonBasics Hoparlör | (boş) | Yanlış marka alanı kullanımı nedeniyle pasif liste kaydı. Marka özelliği boş olduğu için ("AmazonBasics" değil) liste kaydı başlığı, ürünün AmazonBasics ürünü olduğuna işaret edemez. |
AmazonBasics Hoparlör | AmazonBasics | Doğru marka alanı kullanımı ve kabul edilebilir başlığı olan aktif liste kaydı. |
Altı fit USB şarj kablosu, AmazonBasics hoparlör ile uyumlu | (boş) | Şarj kablosu yalnızca AmazonBasics hoparlörleriyle UYUMLUYSA ve tüm elektronik cihazlarla uyumlu DEĞİLSE bu liste kaydı, kabul edilebilir başlık ve marka alanı kullanımıyla aktif bir liste kaydı olarak kabul edilir. Söz konusu kablo, birçok markayla uyumluysa fakat tüm markalarla uyumlu değilse ürün başlığında en önemli markanın kullanılması ve diğerlerinin madde işaretlerinde listelenmesi kabul edilebilir. Başlık, bunun AmazonBasics markalı bir ürün olduğuna işaret etmeden uyumluluğu gösterir. Markasız ürünlerde marka alanı boş bırakılabilir. |
Altı fit USB şarj kablosu içeren kablosuz hoparlör, AmazonBasics hoparlör ile uyumlu | Wireless Speakers Inc. | Şarj kablosu yalnızca AmazonBasics hoparlörleriyle UYUMLUYSA ve tüm elektronik cihazlarla uyumlu DEĞİLSE bu liste kaydı, doğru marka alanı ve kabul edilebilir başlık kullanımıyla aktif bir liste kaydı olarak kabul edilir. Söz konusu kablo, birçok markayla uyumluysa fakat tüm markalarla uyumlu değilse ürün başlığında en önemli markanın kullanılması ve diğerlerinin madde işaretlerinde listelenmesi kabul edilebilir. |
Emin değilseniz bir avukata danışmalısınız.
Sahtecilik, bir ticari marka ihlali türüdür. Sahtecilik, tescilli bir ticari markanın (veya tescilli bir ticari markaya çok benzeyen bir markanın) bir ürün ya da ambalaj üzerine yasalara aykırı şekilde uygulanmasıdır.
Ürün, ticari markalı ürüne benzer veya bu ürünle aynı görünse bile tescilli bir ticari markanın uygunsuz kullanımı olmadan ayrı bir ürün detay sayfasında satılan benzer görünümlü bir ürün sahtecilik değildir. Ancak, benzer görünümlü ürünler başka fikrî mülkiyet tasarım haklarını ihlal edebilir veya (bazı ülkelerde) haksız rekabet oluşturabilir/marka taklitçiliği sayılabilir.
Patent, buluşları yasal olarak koruma biçimidir. Verilen bir patent, sahibine buluşu başkalarının üretmesini, kullanmasını, satma teklifinde bulunmasını, satmasını veya patent koruması veren ülkeye ithal etmesini belirli bir süre boyunca (yıl olarak) engelleme hakkı verir.
Türkiye'de farklı patent türleri yoktur. Ancak diğer ülkeler patent türleri arasında ayrım yapar. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri'nde iki ana patent türü vardır: Faydalı model patentleri ve tasarım patentleri.
Patent, ürünün kaynağını belirlemede kullanılan bir sözcük veya logodan (ürünün marka adı gibi) ziyade, bir buluşu (ör. yeni bir makineyi) koruması açısından ticari markadan farklıdır. Patent, kitap veya tablo gibi yaratıcı bir eserin anlamlı içeriğini değil yeni bir kitap basım yöntemi ya da yeni bir fotoğraf makinesi türü gibi belirli bir buluşu koruması açısından telif hakkından farklıdır.
Türk Patent ve Marka Kurumu, ticari markalar hakkında daha fazla bilgi edinmek için kaynaklar sunmaktadır.
Ürünün üreticisi veya yetkili distribütörü patentle ilgili konularda size yardımcı olabilir. İçeriğinizin veya ürününüzün başkasının patentini ihlal edip etmediğinden emin değilseniz Amazon'da listelemeden önce bir avukata danışmalısınız.
Fikrî mülkiyet hakkı sahipleri (özellikle ticari marka sahipleri, telif hakkı sahipleri ve bunların lisans alanları), ürünlerini Türkiye dışından tedarik etmeniz durumunda bunları ithal etmenizi veya satmanızı yasaklayabilir.
Ancak Türk kanunlarına göre [Sınai Mülkiyet Kanunu m.152(1)], üzerinde tescilli bir ticari marka görünen ürünlerle ilgili ticari fiiller, söz konusu ürünlerin hak sahibi tarafından veya hak sahibinin izni ile piyasaya sunulmasından sonra gerçekleştiyse, piyasaya sunulmayla birlikte ticari marka haklarının tükenmesi sebebiyle ticari marka ihlali sayılmaz. Dolayısıyla, Türkiye'deki kanunlar doğrultusunda, eğer ürün bir ülkede (Türkiye'de veya dünyadaki herhangi başka bir ülkede) piyasaya sunulmuşsa (başka bir deyişle, ilk satış) söz konusu ürüne ilişkin ticari marka hakları tükenmiş sayılır. İlgili kanuna göre, ticari marka hakkı sahiplerinin, birinci fıkra hükmü kapsamına giren ürünlerin üçüncü kişiler tarafından değiştirilerek veya kötüleştirilerek ticari amaçlı kullanılmasını (söz konusu ürünlere ilişkin ticari marka hakları tükenmiş olsa da) önleme hakkına sahip olduğunu hatırlatmak isteriz. Dolayısıyla, ürünlerinin değiştirilmesi veya kötüleştirilmesi durumunda, ticari marka sahiplerinin bu ürünlerin ithalatını ya da satışını yasaklaması mümkündür.
Amazon’un pazaryerlerinde yalnızca hak sahibinin onayıyla ithal ettiğiniz veya hak sahibinin Türkiye’ye ürün ithal etmesine yetki verdiği bir tedarikçiden (örneğin, hak sahibinin iştiraki ya da yetkili distribütörü) doğrudan veya dolaylı olarak tedarik ettiğiniz ürünleri sattığınızdan emin olun. Hak sahibi Türk malı olmayan ürünleri satmanıza karşı çıkarsa bu ürünlerin Türkiye’ye hak sahibinin onayıyla ithal edildiğini kanıtlamanız gerekeceğini unutmayın. Bu nedenle bu ürünlerin faturalarını, yetki belgelerini vb. saklamaya dikkat edin.
Faydalı model, buluşları yasal olarak korumanın bir başka biçimidir ancak "küçük buluşları" korumaya yöneliktir. Tescil sistemi patent sistemine benzer.
Temel tanımıyla faydalı model, patente çok benzer ancak faydalı model alma gereklilikleri, patentlere yönelik olanlardan daha gevşektir (yenilik, yaratıcı adımlar ve endüstriyel uygulanabilirlik incelemesi yapılmadan daha hızlı tescil sağlanır).
Ürünün üreticisi veya yetkili distribütörü faydalı modelle ilgili konularda size yardımcı olabilir. İçeriğinizin veya ürününüzün başkasının faydalı modelini ihlal edip etmediğinden emin değilseniz Amazon'da listelemeden önce bir avukata danışmalısınız.
Faydalı modeller hakkında daha fazla bilgi için Türk Patent ve Marka Kurumu’nun web sitesine başvurun.
Tasarım, özellikle ürünün ve/veya dekorasyonunun çizgi, dış hat, renk, şekil, yüzey yapısı ve/veya malzeme özelliklerine dayanarak ürünün tamamının ya da bir kısmının görünümünü yasal olarak koruma biçimidir. Ambalaj, grafik semboller ve yazı karakterleri de dahil olmak üzere, her türlü endüstriyel veya el işi ürün, bir ürün olarak nitelendirilebilir. Parçalara ayrılabilen ve yeniden birleştirilebilen ürünlerin de parçaları korunabilir.
Tasarım bölgeseldir: Tasarım sahibi genellikle bir tasarımı, bir ülkeye özgü bir ofise (ör. Türk Patent ve Marka Kurumu) tescil ettirerek korur.
Türkiye yasalarına göre, bir tasarım tescil edilebilir, ancak tescilsiz tasarımlar da bir ölçüde korunur. Tescilsiz tasarım hakları, formalitelere gerek olmadan otomatik olarak kazanılır. Tescilsiz tasarım hakkı, kapsam ve süre (3 yıl) bakımından tescilli tasarım hakkından daha sınırlıdır.
Ürünün üreticisi veya yetkili distribütörü tasarımla ilgili konularda size yardımcı olabilir. İçeriğinizin veya ürününüzün başkasının tasarımını ihlal edip etmediğinden emin değilseniz Amazon'da listelemeden önce bir avukata danışmalısınız. Türk Patent ve Marka Kurumu, ticari markalar hakkında daha fazla bilgi edinmek için kaynaklar sunmaktadır.
Bir ihlal uyarısı alırsanız, iddiaya itiraz etmek veya iddiayı reddetmek için birkaç seçeneğiniz bulunur:
Fikrî mülkiyet ihlaline dair birden fazla uyarı aldıysanız ve orijinal ürünler sattığınızı düşünüyorsanız Seller Central hesabınızdan aşağıdaki bilgileri göndererek itiraz edin:
İhlalde bulunduğu iddia edilen ASIN'lerin listesi ve aşağıdakilerden en az biri:
Hesabınız, hak sahiplerinin ürünlerinize veya içeriğinize karşı fikrî mülkiyet ihlali bildirimleri göndermesi sonucu askıya alınmışsa bize aşağıdaki bilgileri içeren uygulanabilir bir eylem planı sunabilirsiniz:
Eylem planınızı hesap gösterge paneliniz aracılığıyla göndermeli veya aldığınız hesap askıya alma bildirimini yanıtlamalısınız. Eylem planınızı değerlendirip hesabınızın eski durumuna getirilip getirilemeyeceğini belirleriz. Amazon'un uygun koşullarda, ihlali tekrarlayan kişilerin hesaplarını kapattığını unutmayın.
Satıcıların yasaya ve Amazon politikalarına uymaları beklenir. Amazon fikrî mülkiyet ihlali iddialarını ciddiye alır. Bir satıcı, başkasının fikrî mülkiyetini bilmeden ihlal ediyor olsa da işlem yapılır ve satıcının hesabı uyarı alabilir veya askıya alınabilir. İşletmenizin, fikrî mülkiyet ihlalini önlemek amacıyla doğru prosedürleri izlediğinden emin olmak için yardım almak üzere bir avukata danışmalısınız.
Ürünleriniz Türkiye’ye hak sahibinin onayıyla ithal edilmişse, konuyu doğrudan ele almak ve şikayetin geri çekilmesini sağlamak için hak sahibiyle iletişime geçmenizi şiddetle öneririz. Yalnızca hak sahibinin yanıt vermediği durumlarda, sattığınız ürünlerin, hak sahibinin izniyle Türkiye’ye ithal edildiğine dair kanıt sunarak bize itirazda bulunabilirsiniz. Ürünleri hak sahibinin yetkili distribütöründen tedarik ettiğinizi gösteren faturalar, bu tür bir kanıt olabilir.